Thairbhigh carthanais ar fud na hÉireann breis agus milliún Euro anuraidh ó Bosca na mBocht sna Cúirteanna.
Léiríonn na figiúirí atá á bhfoilsiú an tseachtain seo go bhfuil íocaíochtaí déanta ó Bosca na mBocht sna Cúirteanna leis na céadta carthanas ar fud gach contae.
I measc na n-íocaíochtaí a dhéantar, tá méideanna beaga aonuaire agus suimeanna os cionn €50,000.
Eagraíochtaí a bhíonn ag déileáil le handúil, bochtaineacht, easpa dídine, sábháilteacht na mban, seirbhísí leighis, cúram ospíse agus meabhairshláinte, tá siad go léir i ndiaidh tairbhe a fháil ó scaipeadh an chiste.
Tá an ciste ann mar bhealach chun cuidiú le ciontóirí céaduaire den chuid is mó ciontú i gcoireanna beaga neamhfhoréigneacha a sheachaint.
Seo a leanas samplaí de na carthanais sin a fuair íocaíochtaí:
Pobal Teiripeach Chúil Mhín €52,120
Clann Shíomóin Chorcaí €47,150
Seirbhísí Ospíse D15 €15,065
Cros Dhearg na hÉireann €29,350
Ospís Leanaí Laura Lynn €13,005
Tionscadal Ché na gCeannaithe €35,140
Tionscadal Ban Oasis €25,000
Ospidéal Mhuire na Leanaí €13,350
Teach Pieta €45,655
Cumann Naomh Uinseann de Pól €27,070
Tionscal an Dorais Dheirg €22,100
2023 Poor Box Donations by Courts Service Office
2023 Poor Box Donations by Charity
Is é €1,052,853 an t-iomlán in íocaíochtaí le carthanais ó Bhosca na mBocht in 2023.
Cúlra agus sleachta ar oibriú Bhosca na mBocht sna Cúirteanna:
Chuir urlabhraí don tSeirbhís Chúirteanna síos ar Bhosca na mBocht mar “úsáid den chuid is mó ag na Cúirteanna Dúiche a dhéileálann le cionta coiriúla nach bhfuil chomh tromchúiseach sin. D’fhéadfadh na méideanna aonair a bheith an-éagsúil ag brath ar an gcumas chun íocaíocht a dhéanamh, ar na pionóis eile a fhorchuirtear, agus ar chineál na gcionta”.
“Is iondúil go dtagann an rogha íoc isteach i mBosca na mBocht sna Cúirteanna chun cinn sa chás gur mionchion é an cion agus nach dtarraingeodh sé pianbhreith choimeádta air. Is féidir le cionta oird phoiblí a bheith ar na cionta is coitianta dá dtugtar rogha bhosca na mbocht do chosantóirí. Áirítear orthu sin sáruithe ar an tsíocháin, meisce nó ar iompar mí-ordúil in áit phoiblí, iompar bagrach, maslach nó tarcaisneach in áit phoiblí, nó teip cloí le treoir ón nGarda Síochána. Úsáidtear é ag amanna eile den chéad uair, mionchionta drugaí, agus cionta i gcoinne maoine.
Tá go leor cúiseanna agus cásanna ann go n-úsáideann breithiúna cionta ar an taobh is lú den scála bhosca na mbocht sna cúirteanna. D’fhéadfadh sé nach raibh an cúisí os comhair na gcúirteanna riamh roimhe sin, d’fhéadfadh sé gur phléadáil an cúisí ciontach, go bhféadfadh ciontú a bheith míchuí, nó go bhféadfadh drochthionchar a bheith aige ar dheiseanna fostaíochta, gairme nó oibre thar lear, agus/nó d’fhéadfadh sé gur mionchion nó cion nach bhfuil chomh tromchúiseach sin.
Nuair a chomhcheanglaítear leis an Acht um Promhadh Ciontóirí cuireann sé rogha ar fáil sa chás go gcoimeádtar an duine cuntasach i gcúirt phoiblí, go meastar go bhfuil pionós airgeadais éigin tuillte, ach nach bhfuil ciontú agus fíneáil. Uaireanta, d’fhéadfadh sé a bheith ina phionós níos fiúntaí ná an fhíneáil uasta i gcás ina mb’fhéidir gur chreimeadh luach fíneála uasta ag boilsciú”.
Is minic a bhaineann carthanais tairbhe níos mó as íocaíochtaí ó chásanna cúirte atá á gcur i gcrích, mar rogha eile ar bhosca na mbocht a úsáid, is minic a thugann breithiúna treoir do chosantóirí airgead a íoc go díreach le carthanas agus admháil a thabhairt ar an íocaíocht.
Cúlra stairiúil Bhosca na mBocht:
Is cleachtas é cleachtas na gcúirteanna a ordaíonn go n-íocfaí airgead isteach i mbosca na mbocht sna cúirteanna, in ionad nó i gcomhar le pionós eile, a bhí ann roimh bhunú an Stáit.
Dealraíonn sé go dtéann an cleachtas siar sa stair agus go n-eascraíonn sé ó dhlínse na mbreithiúna de réir an dlí choitinn chun lánrogha a fheidhmiú maidir le pionós, más ann dó, a fhorchur agus/nó maidir le deonú a fhorchur ar bhosca na mbocht nó ar charthanas ar leith
Nótaí maidir le Bosca na mBocht
Is féidir le heagraíochtaí ar mian leo a bheith ina dtairbhí ó Bhosca na mBocht iarratas a dhéanamh i scríbhinn chuig a nOifig Cúirte Dúiche áitiúil.
Cuirfear an breitheamh ceannais ar an eolas faoi aon iarratas a gheofar.
Is faoi rogha an Bhreithimh atá an t-airgead a íoctar amach as bosca na mbocht sna cúirteanna agus níl aon fheidhm ag an tSeirbhís Chúirteanna maidir le leithdháileadh na n-íocaíochtaí.
Eisíonn an tSeirbhís Chúirteanna íocaíochtaí ó Bhosca na mBocht de réir mar a threoraíonn gach breitheamh ceannais.