(arna eisiúint faoi alt 7(7) d’Acht na gCúirteanna (Forálacha Forlíontacha), 1961, arna chur isteach le mír (a)(iv) d’alt 44 den Acht um an gCúirt Achomhairc, 2014)

De bhrí an méid seo a leanas:

(a) Foráiltear le hAirteagal 34.5.6° de Bhunreacht na hÉireann an méid seo a leanas:

“Ní bheidh dul thar breith na Cúirte Uachtaraí i gcás ar bith.”;

(b) chinn an Chúirt Uachtarach (“An Chúirt” sa treoir chleachtais seo) nach mbreithneoidh an Chúirt iarratas chun breithiúnas nó ordú críochnaitheach arna dhéanamh ag an gCúirt, seachas iarratas dá dtagraítear i mír 9, a athrú nó a chealú, ach amháin sna cúinsí is eisceachtúla (féach go háirithe: i gcás Greendale Developments Ltd (faoi leachtú) [1997] 3 IR 540; Iarratasóirí Stephen Fagan agus May Malone v. Liam McQuaid [2000] 2 I.R. 514; Bula Ltd . Tara Mines (Uimh. 6) [2000] 4 I.R. 412; DPP v. McKevitt [2009] IESC 29; Murphy v. Gilligan [2017] IESC 3;

(c) is iad na himthosca sin ná, gan aon lucht ar thaobh an iarratasóra, go n-oibríonn an t-ordú nó an breithiúnas a rinneadh chun cóir a dhiúltú don iarratasóir agus chun cearta bunreachtúla an iarratasóra a shárú go soiléir (féach ar Greendale);

(d) tá ualach mór ar an bpáirtí ar mhian leis iarratas a chur isteach chuig na Cúirte chun breithiúnas nó ordú críochnaitheach arna dhéanamh ag an gChúirt (“iarratasóir beartaithe” sa treoir chleachtais seo) a dheimhniú go bhfuil imthosca mar seo ann;

(e) ní mór d’iarratasóir beartaithe forais áititheacha agus shubstainteacha a léiriú atá leordhóthanach ar bhonn oibiachtúil chun cur ar chumas na Cúirte a chinneadh go mbeidh údar maith le héisteacht iarratais ar na tuillteanais;

(f) is deimhin liom gur ar mhaithe le riaradh an cheartais agus le cinneadh imeachtaí den sort sin ar bhealach atá cóir, tapa agus ar dóigh a íoslaghdóidh costas na n-imeachtaí sin a eisím an treoir chleachtais seo:
 

1. Ní mór d’iarratasóir beartaithe na nithe seo a leanas a thaisceadh in Oifig Chláraitheoir na Cúirte (“An Oifig” sa treoir chleachtais seo) -

(a) cóip den iarratas i bhFoirm 4 a lorgaítear a eisiúint sna himeachtaí 
(b) mionnscríbhinn, arna mionnú mar is cuí, lena bhfíoraítear an fhíorais a lorgaítear le brath orthu mar thaca leis an iarratas beartaithe agus
(c) foilseán ar bith dá dtagraítear sa mhionnscríbhinn sin.

Ní dhéanfaidh an breitheamh nó an painéal breithiúna dá dtagraítear i mír 3 aon ábhar sa bhreis ar an ábhar a leagtar amach thuas a mheas mura n-iarrfaidh an Chúirt é i gcomhréir le forálacha mhíreanna 4 agus 5.
 

2. In imthosca ina bhfuil cineál aon iarratais den sórt sin ar chead a lorg chun breithiúnas críochnaitheach nó ordú críochnaitheach a chur ar ceal de chineál nach n-éireoidh leis ach amháin má shásaítear na prionsabail bhunaithe dá dtagraítear sa chásdlí ábhartha, is féidir na forais ar a n-iarrtar an t-iarratas a leagan amach go beacht agus le soiléireacht agus é sin a dhéanamh go pras. Dá réir sin, ba cheart aon iarratas den sórt sin a chomhdú laistigh de 28 lá ón gCinneadh nó ón mBreithiúnas agus ní bheidh na forais ar a n-iarrfar an t-iarratas a dhéanamh níos faide ná 500 focal i leith iarratais i gcás ina n-iarrfar Cinneadh ón gCúirt a chur ar ceal agus ní bheidh siad níos faide ná 750 focal maidir le hiarratas i gcás ina n-iarrfar breithiúnas ón gCúirt a chur ar ceal, mura n-ordóidh an Chúirt a mhalairt. Beidh feidhm ag na teorainneacha focal seo freisin maidir leis na forais atá leagtha amach in aon mhionnscríbhinn agus ba cheart go mbeadh baint dhíreach ag aon fhoilseáin a chomhdófar ag fíorú aon fhíorais a lorgaítear le brath orthu mar thaca leis an iarratas beartaithe leis na forais sin.
    

3. Déanfar na páipéir dá dtagraítear i mír 1 a mheas ag -

(a) breitheamh aonair na Cúirte, nó
(b) painéil de thriúr breithiúna na Cúirte

mar Phríomh-Bhreithemh, nó i gcás nach mbeidh an Príomh-Bhreitheamh i láthair nó i gcás ina gcinnfidh an Príomh-Bhreitheamh nach mbeadh sé cuí dá dtabharfadh sé nó sí treoir ar an ábhar, ordóidh gnáthbhreitheamh sinsearach na Cúirte atá ar fáil de thuras na huaire.
 

4. Déanfaidh an breitheamh nó, de réir mar a bheidh, painéil de bhreithiúna dá dtagraítear i mír 3, cinneadh ar na páipéir dá dtagraítear in mír 1, agus ar aon pháipéar i bhfreagra a thabharfar i gcomhréir le mír 5, agus aird á thabhairt ar na prionsabail sa chásdlí ábhartha lena n-áirítear an cásdlí dá dtagraítear sna réamhaithrisí a bhaineann leis an treoir chleachtais seo, is cuma más iarratas a mbeidh údar maith le héisteacht ar na tuillteanas ina leith é an t-iarratas beartaithe nó mura bhfuil.
    

5. Féadfaidh an breitheamh nó painéal de breithiúna dá dtagraítear in mír 3, dá lánrogha féin, ordú go seirbheálfar na páipéir dá dtagraítear in mír 1 ar aon pháirtí sna himeachtaí bunaidh agus ar duine ar bith eile chun deis a thabhairt don pháirtí nó don duine sin freagra i scríbhinn, arna thacú, i gcás inar iomchuí, le mionnscríbhinn fhreagartha, ar líomhaintí an iarratasóra beartaithe, a thabhairt don Chúirt.
    

6. Taiscfear na páipéir i bhfreagra dá dtagraítear i mír 5 san Oifig laistigh den tréimhse ón dáta a sheirbheálfar páipéir ar iarratasóra beartaithe de réir mar a ordóidh an breitheamh nó an painéal de bhreithiúna dá dtagraítear i mír 3.
    

7. Más deimhin leis an mbreitheamh nó, de réir mar a bheidh, leis an bpainéal breithiúna dá dtagraítear i mír 3, gur iarratas é an t-iarratas a bheartaítear a dhéanamh a bhfuil údar maith le héisteacht ar na tuillteanais ina leith, tabharfaidh an breitheamh nó, de réir mar a bheidh, an painéal breithiúna dá dtagraítear i mír 3 cead don iarratasóir beartaitheach iarratas ar Fhoirm 4 a eisiúint iar bhfógra le haghaidh dáta fillte tosaigh sonraithe, agus sa chás sin tabharfaidh an Cláraitheoir fógra faoin tsaoire sin agus faoin dáta fillte sin don iarratasóir beartaitheach i scríbhinn nó trí ríomhphost.
    

8. Ar an dáta tosaigh chun an t-iarratas a chur ar ais, tabharfaidh an Chúirt treoracha de réir mar a mheasfaidh sí is cuí d'éisteacht an fhoriarratais.
    

9. Mura deimhin leis an mbreitheamh nó, de réir mar a bheidh, leis an bpainéal breithiúna dá dtagraítear i mír 3, gur iarratas é a bhfuil údar maith le héisteacht de réir tuillteanas ina leith, diúltóidh an breitheamh nó, de réir mar a bheidh, an painéal breithiúna dá dtagraítear i mír 3 cead an t-iarratas a dhéanamh, agus sa chás sin cuirfidh an Cláraitheoir an diúltú sin in iúl don iarratasóir beartaithe i scríbhinn nó trí ríomhphost.
    

10. Ba chóir d'iarratasóirí a bheith ar an eolas go gcloífear go docht leis na teorainneacha ama agus focal a leagtar amach i mír 2. I gcás ina gcomhdaítear iarratas lasmuigh den teorainn ama 28 lá, ní mór aon fhorais le síneadh ama a leagan amach go soiléir agus a áireamh laistigh de na teorainneacha focal a fhorordaítear i mír 2. Déanfaidh an breitheamh, nó an painéal breithiúna, dá dtagraítear i mír 3, an tsaincheist maidir le síneadh ama a mheas agus a chinneadh ar dtús agus ní rachaidh sé ar aghaidh chun an t-iarratas ar chead a bhreithniú ach amháin má tá sé sásta gur cheart síneadh ama a chur leis.
     

11. (1) Ní bheidh feidhm ar an treoir chleachtais seo ar iarratais -

(a) chun dearmad cléireachais i mbreithiúnas nó in ordú ón gCúirt nó earráid ann de dhroim aon duillín nó easnaimh thimpiste a cheartú,
(b) chun breithiúnas nó ordú ón gCúirt a cheartú ar an bhforas nach luaitear i gceart sa bhreithiúnas nó san ordú arna tharraingt suas cinneadh agus intinn iarbhír na Cúirte.
(c) chun breithiúnas nó ordú ón gCúirt a chur ar ceal ar an bhforas gur trí chalaois a fuarthas an breithiúnas nó an t-ordú sin.

(2) Féadfaidh ceartúcháin a dhéanamh ar dhearmad cléireachais nó botún dá dtagraítear i  bhfomhír (1)(a) -

(a) nuair a toileoidh na páirtithe, agus le cead ón gCúirt tugtha ag an gCláraitheoir,

(i) ar iarratas i scríbhinn chuig an gCláraitheoir ó aon pháirtí, a mbeidh litir toilithe leis an gceartúcháin ó gach páirtí eile ceangailte nó
(ii) nuair a fhaigheann an Cláraitheoir litreacha toilithe ó gach páirtí; nó

(b) nuair nach dtoileoidh na páirtithe, ag an gCúirt,

(i) ar iarratas arna dhéanamh chun na Cúirte le hiarratas ar Fhoirm 4 ar fhógra chuig an bpáirtí eile, nó
(ii) ar liostú an imeachta os comhair na Cúirte ag an gCláraitheoir ar fhógra chuig gach páirtí.

Arna dhátú an 16ú lá de Dheireadh Fómhair 2026
Donal O’Donnell
An Príomh-Bhreitheamh